wyrazić się
  • Się w nazwie instytucji
    24.10.2016
    24.10.2016
    Mamy kłopot z nazwą instytucji Instrument na rzecz Przyczyniania Się do Stabilności i Pokoju. Nasze wątpliwości wzbudza pisownia się – czy należy pisać go wielką literą, czy też objęty jest poniższym wyjątkiem od reguły?
    Wielką literą piszemy nazwy indywidualne (jednostkowe) urzędów, […]. Występujące w tych nazwach przyimki, spójniki, wyrażenia imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko itp. piszemy małą literą.
  • Stało się

    2.12.2016
    2.12.2016

    Często spotykam się ze sformułowaniem stanęło się jako odpowiednik stało się. Przykłady: Co się stanęło? (zamiast: Co się stało?), Tak się stanęło, że zostałem bez pracy (zamiast: Tak się stało (= moje losy potoczyły się tak), że zostałem bez pracy).

    Czy jest to poprawne? Mnie osobiście te wyrażenia rażą i długo traktowałem je jako przejęzyczenie, ale spotykam się z tym zbyt często, aby mówić o nieświadomym użyciu niewłaściwego wyrazu.

  • Wyrażać siebie czy wyrażać się?
    8.02.2019
    8.02.2019
    Szanowni Państwo!
    Intryguje mnie różnica w zdaniach: Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu oraz Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może się On wyrażać w naszym grupowym sumieniu. Czy wyrażać się i wyrażać siebie to jedno i to samo? Czym się różnią? Czy interpunkcja w tych zdaniach jest poprawna?

    Z poważaniem – Maria Witek
  • budować się
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Banach
  • Cieszyć się powodzeniem i języczek u wagi
    5.10.2018
    5.10.2018
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie, czy zwrot cieszyć się powodzeniem jest poprawny? W Słowniku języka niby-polskiego z 1978 roku autorstwa Walerego Pisarka natrafiłam na ten zwrot (jak również inne: cieszyć się zdrowiem / popularnością) wymieniony wśród pozostałych „rażących poczucie językowe”, niepoprawnych.
    Poproszę również o rozwianie wątpliwości dotyczące zwrotu języczek u wagi – czy oprócz dosłownego ma on także znaczenie przenośne? Co oznacza, w jakich sytuacjach się go używa?
    Dziękuję.
  • Czym się różni opodal i nieopodal?

    13.02.2021
    13.02.2021

    WSJP podaje taką samą definicję i pochodzenia dla słów opodal i nieopodal. Skąd dziś podobieństwo, skoro w jednym ze słów jest przeczenie, „nie”?

  • Nad czym się pochylamy?

    15.09.2020
    15.09.2020

    Szanowni Państwo!

    Jakaś dziwna maniera nastała, by zamiast zastanowić się lub rozważyć jakiś problem / temat / zagadnienie, ludzie się nad nim pochylająChciałbym pochylić się nad zagadnieniem kart graficznych. Co to jest? Po jakiemu? Po co? Dlaczego?

    Jaki jest stosunek profesjonalistów do tego dziwoląga?


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • najeść się wstydu, strachu

    4.04.2024
    4.04.2024

    Dzień dobry,

    w ostatnim czasie zacząłem się zastanawiać jaka jest etymologia wyrażenia „najeść się wstydu” i podobnego „najeść się strachu”?

  • porywać się z motyką, ale na co?
    16.04.2012
    16.04.2012
    Witam,
    do niedawna znałam frazę porywać się z motyką na słońce, tymczasem okazało się, że równolegle z nią funkcjonuje porywać się z motyką na księżyc. Ciekawi mnie, która z wersji jest tą pierwotną i skąd się w ogóle wzięła?
    Pozdrawiam
  • strach się bać

    16.11.2023
    15.11.2023

    Skąd pochodzi fraza „strach się bać”? Czy mamy jakieś dane, które pozwoliłyby nam stwierdzić skąd pochodzi ta fraza, lub kto go jako pierwszy użył?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego